Występowanie mutacji T790M u wcześniej nieleczonych chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca
Źródło: Kang-Yi Su i wsp. Pretreatment Epidermal Growth Factor Receptor (EGFR) T790M mutation predicts shorter EGFR tyrosine kinase inhibitor response duration in patients with non-small-cell lung cancer, Journal of Clinical Oncology 2012; 30, 4: 433-439|28.03.2012




Kategoria:

Nowotwory płuca i opłucnej


Chorzy na niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC) z obecnością mutacji aktywujących receptora dla naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR) cechują się bardzo dobrą odpowiedzią na inhibitory kinaz tyrozynowych (TKI) EGFR. W licznych randomizowanych badaniach potwierdzono, że mutacje aktywujące EGFR są czynnikami predykcyjnymi odpowiedzi na TKI.

Wielu chorych w trakcie terapii odwracalnymi TKI dochodzi do rozwoju mutacji T790M, która w ponad 50% przypadków odpowiedzialna jest za oporność nabytą. Istnieją dowody, że mutacja T790M istnieje w niewielkim odsetku komórek już przed terapią TKI, a w trakcie terapii komórki te stają się na skutek selekcji dominującym klonem.

Celem prezentowanego badania była ocena przy pomocy bardzo czułej metody występowania mutacji T790M przed i po terapii TKI oraz ocena związku występowania mutacji z wynikami terapii.

Do wykrywania mutacji T790M zastosowano bezpośrednie sekwencjonowanie, wysoce czułą metodę spektrometrii masowej (ang. matrix-assisted laser desorption ionization-time of flight mass spectrometry, MALDI-TOF MS) oraz sekwencjonowanie kolejnej generacji (ang. next-generation sequencing, NGS). Oznaczenia wykonano u 107 chorych nieleczonych wcześniej TKI oraz u 85 chorych po terapii TKI.
Metodą MALDI-TOF MS zidentyfikowano więcej mutacji T790M niż przy pomocy bezpośredniego sekwencjonowania zarówno u chorych nieleczonych wcześniej TKI – 25,2% vs 2,8%, p<0,001, jak i u chorych leczonych TKI – 31,5% vs 2,7%, p<0,001 oraz po terapii TKI – 83,3% vs 33,3%, p=0,0143. Występowanie mutacji EGFR i ich częstość potwierdzono metodą NGS.

Występowanie mutacji T790M okazało się niezależnym czynnikiem predykcyjnym skrócenia czasu wolnego od progresji choroby (PFS) u chorych na NSCLC, leczonych odwracalnymi TKI (p<0,05).

Obecnie prowadzone są badania kliniczne z TKI drugiej generacji oraz innymi terapiami, które przełamują oporność T790M. Należy do nich afatynib (BIBW 2992), neratynib (HKI-272) i PF-0299804. W jednym z badań afatynib w skojarzeniu z cetuksymabem wykazał skuteczność u chorych z nabytą opornością na TKI EGFR. Poza skutecznością nowych terapii dużego znaczenia nabiera odpowiednie zidentyfikowanie przez lekarza chorych z obecnością mutacji T790M, którzy odniosą korzyści z nowych terapii, a u których zastosowanie TKI pierwszej generacji może okazać się nieskuteczne.

Autorzy skonkludowali, że mutacja T790M może nie być tak rzadka u chorych na NSCLC przed lub po terapii TKI, z obecnością mutacji aktywujących EGFR. Obecność mutacji T790M przed leczeniem wiązała się z krótszym PFS po terapii odwracalnymi TKI EGFR.

Opracowanie dr n. med. Dariusz Stencel
Senior Medical Affairs Manager
BI, Dział Medyczny
Boehringer Ingelheim